Zoals sommige van jullie weten, werk ik veel vanuit het buitenland. Als digital nomad (ik noem het liever “locatieonafhankelijk werken”, want we blijven telkens twee tot drie maanden op dezelfde plek) werk ik sinds eind 2022 vanuit Portugal, Nederland en Frankrijk. Superleuk natuurlijk (al zal mijn werkweek hier ontzettend veel op jullie werkweek thuis lijken) maar daardoor mis ik veel feestjes en speciale gelegenheden. Op 9 april moet ik weer een feestje missen: mijn nichtje Alexis wordt twee. Nu weet ik zeker dat ze vast genoeg leuke cadeautjes krijgt, dus ik wil iets persoonlijkers geven (ongetwijfeld uit compensatiedrift). Mijn idee: een interactief prentenboek, oftewel een choose your own adventure. In dit blog neem ik jullie mee in hoe ik dit gedaan heb, met de hulp van DALL·E 2, Articulate Storyline, Twine en good old Mick’s Rijmwoordenboek.
(Geen zin in het proces, alleen in het resultaat? Klik dan op de knop hieronder.)
Wat is een interactief prentenboek?
Een interactief prentenboek of choose your own adventure is een genre waarin je als lezer (tot op zekere hoogte) de regie over het verhaal hebt. Op meerdere plekken in het digitale boek kan je kiezen tussen twee opties, waardoor je op een andere plek in het verhaal terecht komt. Hierdoor kan het zijn dat jij en buurvrouw Miep hetzelfde (digitale) boek openslaan, maar uiteindelijk een heel ander verhaal meemaken.
Hoe heb ik dit ‘choose your own adventure’ opgezet?
Eigenlijk wijkt de werkwijze niet zo heel erg af van mijn normale proces. Ik heb een zeer duidelijk afgekaderde doelgroep (= Alexis) en een belangrijke stakeholder (= mijn zus Elize, de moeder van Alexis, die natuurlijk alleen het beste verhaal voor haar dochter wil en zéker geen verhaal over poep) (spoiler: er komt poep in mijn verhaal voor).
Mijn stappen zijn dus als volgt:
Doelgroepenonderzoek
Doelgroep
Alexis (2 jaar oud)
Wat zijn haar drijfveren, waar gaat ze op 'aan'?
Uit onderzoek (= een appje aan haar moeder) bleek dat Alexis houdt van: Dieren, auto’s, lachen, haar zusje, regenbogen, konijnen, zwemmen, speeltuin, glijbanen, Peppa Pig, Cocomelon, de bus, kietelen, verven en springen.
Daarnaast heb ik een aanname gedaan en gegokt dat tweejarigen houden van: snoep en grapjes over poep.
Verhaal uitdenken (schets)
Al snel had ik twee centrale verhalen bedacht: één van deze verhalen gaat over het toverkonijn Leporijn die niet zo goed is in toveren en daardoor allerlei situaties veroorzaakte. Het andere verhaal gaat over het huis dat met de bus op reis wilde, maar toch tegen een aantal teleurstellende zaken aanliep (andere talen, de speeltuin is te ver weg).
Ik zette wat losse fladders op papier en probeerde dit zo goed en kwaad als het kon met streepjes aan elkaar te linken, maar ik verloor hierin al snel het overzicht. Ik bedacht dat als ik concreet verder wilde met het interactieve verhaal, ik door moest naar de volgende stap: overzicht creëren middels een storyboard.
Storyboard (Twine) en scripten (Mick’s Rijmwoordenboek)
Visualiseren met Twine
Ik had nog niet eerder met Twine gewerkt, maar het blijkt een supergebruiksvriendelijke tool om overzichtelijk scenario-based learning te plotten. Door Twine de pagina’s en keuze-opties te voeren, stelt hij uit zichzelf verbanden op. In Articulate Storyline kan je in een scene enigszins schuiven met de dia’s en hier lijntjes tussen zien, maar deze bieden absoluut niet hetzelfde overzicht en zijn een crime als je een wijziging in de flow wilt aanbrengen. Ook de teksten die je wilt gebruiken kun je vast in Twine plaatsen. Je kunt deze exporteren als een webpagina of al als een interactief scenario (puur en alleen op basis van tekst), waardoor dit in ‘echte’ projecten ook een fijne tussenstap is om je scenario’s te testen bij je stakeholders. Twine is dus een grote aanrader.
Hieronder zie je een afbeelding van Twine en een gif-animatie (versneld) waarin ik laat zien hoe ik eenvoudig een extra pad toevoeg aan het storyboard van een interactief verhaal.
Overige bevindingen in Twine
- Wat me al halverwege de uitwerking van het eerste verhaal duidelijk werd: dit kost enorm veel werk. Alleen al het uitwerken van dit halve verhaal kostte al veel tijd – nog voordat ik teksten had geschreven en beelden had gegenereerd. Ik hield het dus maar bij Leporijn het toverkonijn.
- Ook kwam ik erachter dat door telkens twee keuzes te bieden, er een wildgroei aan verhalen ontstaat (denk maar aan het graanraadsel). Dit bracht ik terug door een aantal uitkomsten weer naar elkaar te laten refereren en door op een aantal pagina’s überhaupt geen keuze te bieden.
- Voor het gemak was het wel zo prettig één einde te hebben. Dat betekent dat alle verhalen uiteindelijk weer teruggebracht moesten worden naar één punt. Dit heb ik gerealiseerd door een aantal vaste ijkpunten te implementeren waar de gebruiker altijd doorheen komt.
Scripten met Mick’s Rijmwoordenboek
Ik kan een aardig potje dichten en pen graag kantjes vol rond Sinterklaastijd, maar als de inspiratie af en toe ver te zoeken is (en dat is ‘ie soms nou eenmaal), weet Mick’s rijmwoordenboek me altijd weer op weg te helpen. Toch maar even credits dus. Dankjewel, Mick!
Beelden genereren (DALL·E 2)
DALL·E 2 is AI (Artificial Intelligence) die op basis van prompts (gedetailleerde zoekopdrachten) afbeeldingen genereert.
Ik wilde afbeeldingen in mijn digitale prentenboek gebruiken die door DALL·E 2 gemaakt zijn. Dit had wel zo zijn uitdagingen
Consistentie
Consistentie in de beelden is ver te zoeken. Hoewel ik telkens zocht op ‘white wizard bunny’ en ‘watercolour’, kreeg ik telkens weer een andere interpretatie van hoe een tovernaarskonijn eruit zou zien en ook kreeg ik meerdere watercolour-stijlen door elkaar heen. Ook is de compositie van de afbeelding lastig te bepalen: ik heb veel afbeeldingen met afgehakte benen en oren.
Ach, ik vind het wel wat hebben: het is telkens weer een totaal ander konijn, maar toch zeker een konijn.
Hieronder zie je twee totaal verschillende stijlen van toverkonijnen en watercolour stijlen, maar ik heb ze beiden in het boek gebruikt.
Prompts
De prompt – of de zoekterm – is erg belangrijk om enige vorm van consistentie te gebruiken. Ik had geëxperimenteerd met stijlen watercolour en digital art, omdat ik verwachtte dat in beide stijlen voldoende beelden gegenereerd konden worden. Uiteindelijk koos ik voor ‘watercolour’, omdat dit over het algemeen ‘vriendelijkere’ prenten opleverde.
Ook was het lastig om te bepalen tot op welk niveau je de prompt moest specificeren. In mijn boek heeft het hoofdpersonage maar drie werkende pootjes, maar telkens als ik dit naast andere details specificeerde in de prompt, werd dit genegeerd of verfromfraaid weergegeven. Uiteindelijk heb ik het maar uit de prompt gehaald als het er niet specifiek over ging.
Zie hieronder twee afbeeldingen waarbij het één keer totaal genegeerd wordt en de andere keer leidt tot een soort-van geamputeerde poot. Ook een konijn met drie oren blijkt heel normaal. Allen hebben het niet gered tot in het prentenboek.
Censuur
Van DALL·E 2 mocht ik geen vulgaire termen als lichaamssappen gebruiken, terwijl ‘poep’ een essentieel onderdeel was van mijn verhaallijn (ja sorry, ze wordt 2 – dan is dat heel grappig). Daarom heb ik termen als ‘falling brown blobs’ en ‘thinking about brown, rolled-up sausages’ gebruikt (met zeer, zéér wisselende resultaten overigens). Je moet wat.
Digitaliseren (Articulate Storyline)
Om het project interactief te maken, heb ik gebruik gemaakt van Articulate Storyline. Hierbij heb ik rekening gehouden met de volgende voorkeuren en instellingen:
- Formaat: Mijn doelgroep (= Alexis) zal het interactieve verhaal op de iPad bekijken, dus ik heb voor verhoudingen 4:3 gekozen.
- Opmaak: Ik koos voor het gemak voor een bestaand kleurenschema. Aangezien DALL·E 2 allerlei verschillende beelden uitspuwde, was daar qua stijl toch geen touw aan vast te knopen.
- Triggers: Doordat ik in Twine een opzet had gebouwd en getoetst, kon ik deze één op één overnemen in Storyline. Ik gaf zelfs alle slides vanaf het begin een naam, dat is iets wat ik lang niet altijd doe, maar waardoor het makkelijker was om de juiste triggers in te stellen.
- Menu-opties: Ik heb het menu uitgezet, omdat ik niet wil dat je delen kunt overslaan en het standaardmenu niet goed de structuur van het project laat zien. Wel merkte ik dat het onwennig is niet goed door te hebben waar je zit in het verhaal. Ik heb daarom een voortgangsbalk toegevoegd die niet altijd helemaal correct is (je kan terug in het verhaal, dus dan ga je ook terug in de voortgang) maar die een beter beeld geeft van waar je je bevindt.
Review en debuggen (Articulate Review 360)
Omdat er vele paden mogelijk zijn, zie ik foutjes zo over het hoofd. Daarom heb ik een klankbordgroep (= mijn zus Corine, mijn partner en ikzelf) opgezet en er in Review 360 doorheen laten lopen. Deze twee extra proefpersonen hielpen me verdwaalde placeholders op te sporen en de timings van de animaties te perfectioneren. Zelf ga ik ook graag als één van de laatste stappen door de hele module in Review 360, zodat ik in de zijlijnen alles kan aangeven wat me opvalt, zodat ik het allemaal in één overzicht heb staan.
Review door stakeholder (= mijn zus Elize)
Mijn stakeholder (oftewel mijn zus Elize, de moeder van Alexis) hielp mij in te schatten of het verhaal in de smaak zou vallen bij mijn doelgroep (Alexis). Bovendien zit er – zoals eerder genoemd – een gewaagde poep-verhaallijn in, waarvan zij het beste kon inschatten of dat nou is wat ze haar kinderen wil meegeven in het leven.
Livegang (= verjaardag Alexis)
Een feestelijkere kick-off dan Alexis’ eigen verjaardag had ik niet kunnen bedenken. Bedankt stakeholder Elize voor deze super-organisatie.
Resultaat
Het resultaat is een verhaallijn over poep die er in mocht blijven en een gelukkig nichtje. Je kunt de case bekijken voor een indruk of het verhaal zelf doorlopen:
Vragen of opmerkingen?
Wil je meer weten over één van deze tools of heb je andere vragen? Ik ben benieuwd! Laat hieronder een reactie achter of stuur me een berichtje.
Op de hoogte blijven? Meer tips en inspiratie?
Een nieuwsbrief heb ik (nog) niet, maar volg me op LinkedIn voor meer inspiratie over e-learnings, gamification, learning & development en meer.